Zamek Królewski w Poznaniu.

Usytuowany na Górze Przemysła Zamek Królewski w niczym nie przypomina dawnej, reprezentacyjnej siedziby książąt ,a później starostów wielkopolskich. W 2010 r. ruszyła jednak odbudowa zamku, a wybrany projekt architektoniczny zakłada rekonstrukcję budowli z czasów jej świetności.










Pierwszą książęcą rezydencję wzniósł na lewym brzegu Warty Przemysł I. Budowla ta została znacznie poszerzona przez Przemysła II – księcia wielkopolskiego, koronowanego na króla Polski w 1295 r., ale prace budowlane zakończyły się ostatecznie dopiero za czasów panowania Kazimierza Wielkiego. To właśnie wtedy zamek zyskał na znaczeniu jako największa świecka budowla w państwie Piastów. Od początku XIV w. zamek służył za siedzibę starostom wielkopolskim, a ponieważ był najbardziej reprezentacyjnym budynkiem w mieście, to gościli w nim także władcy z Polski i innych krajów europejskich, w tym m.in. Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Jan Olbracht, król Czech Jan Luksemburski oraz król Dani, Szwecji i Norwegii Eryk I. Jan Olbracht przyjął tu w 1493 r. hołd wielkiego mistrza krzyżackiego Hansa von Tiffena. Złote lata zamku skończyły się w poł. XVI w. Najpierw pożar strawił znaczną część budowli, a odbudowaną w stylu renesansowym rezydencję doszczętnie zniszczono podczas wojny północnej, z pocz. XVIII w. Od tego czasu budowla nigdy nie została całkowicie zrekonstruowana. Z końcem XVIII w. starosta Kazimierz Raczyński wzniósł jeszcze na średniowiecznych fundamentach archiwum, a na przełomie wieków Prusacy postawili tu budynek rejencji. Obie te budowle zostały zburzone podczas II wojny światowej.

Władze Polski Ludowej nie zamierzały rekonstruować dawnej piastowskiej rezydencji. Pozwolono jedynie na odbudowę budynków z przełomu XVIII i XIX w. Prawdziwy przełom nastąpił dopiero w 2002 r., gdy w Poznaniu zawiązał się Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego. Wyłoniono projekt, który przewidywał wzniesienie na Górze Przemysła zamku z czasów średniowiecznych, a prace budowlane ruszyły ostatecznie w grudniu 2010 r. Projekt odbudowy wspaniałej, wielkopolskiej rezydencji cieszy się ogromnym uznaniem wśród Poznaniaków, którzy, tak jak Krakowianie czy Warszawiacy, będą mogli wreszcie poszczycić się budowlą królewską z prawdziwego zdarzenia. Należy pamiętać, że w poznańskim zamku nie tylko rezydowali w przeszłości królowie Polski, tutaj także powstał utwór Przecława Słoty „O zachowaniu się przy stole” – najstarsze świeckie dzieło literackie napisane w języku polskim.